แค่เจ็บปาก ทำไมถึงกลายเป็นร่างกายขาดน้ำ?
“แค่ดื่มน้ำก็ยังเจ็บ..เจ็บไม่อยากกินอะไรเลย”
นี่คือเสียงที่ได้ยินบ่อยครั้งจากผู้ป่วยมะเร็งที่มีแผลในช่องปากจากการทำคีโม และอาจดูเป็นเรื่องเล็กน้อยสำหรับคนรอบข้าง แต่รู้ไหมว่า ความเจ็บเล็ก ๆ นี้ อาจนำไปสู่ปัญหาใหญ่กว่าอย่าง ‘ภาวะขาดน้ำ’ ได้อย่างเงียบ ๆ และเมื่อลำไส้ไม่มีน้ำช่วยหล่อเลี้ยง ระบบในร่างกายเริ่มรวน ทั้งพลังงานลดลง ระบบขับถ่ายแปรปรวน แผลหายช้า ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ไปจนถึงภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ ที่อาจทำให้การฟื้นตัวจากมะเร็งยิ่งลำบากมากขึ้น
ทำไมแผลในปากถึงทำให้เสี่ยงขาดน้ำ?
- เจ็บปวดแม้แค่กลืนน้ำเปล่า
ผู้ป่วยมะเร็งจำนวนมาก โดยเฉพาะผู้ที่ได้รับเคมีบำบัดหรือฉายรังสีที่ศีรษะและลำคอ จะเกิด แผลในเยื่อบุช่องปาก ซึ่งแม้แต่น้ำเปล่าก็สามารถทำให้รู้สึกแสบ หรือเจ็บจี๊ดได้ทันที ทำให้ผู้ป่วย “ไม่อยากดื่มน้ำ” อย่างไม่รู้ตัว
- ปากแห้งจากผลข้างเคียงของการรักษา
การรักษามะเร็งมักทำให้ ต่อมน้ำลายทำงานลดลง ช่องปากจึงแห้งและเหนียวอยู่ตลอดเวลา ซึ่งไม่เพียงแค่ทำให้พูดยาก กินยาก แต่ยังทำให้ไม่อยากจิบน้ำ เพราะทุกการกลืนนั้น “แสบ” เมื่อดื่มน้ำน้อยเข้าไปอีก ร่างกายก็ยิ่งขาดน้ำซ้ำสอง
- ภาวะเบื่ออาหารและความเครียด
ไม่ใช่แค่ร่างกายที่ป่วย จิตใจก็ล้า ผู้ป่วยบางคนเงียบเฉย ไม่พูด ไม่ขอกินน้ำ ไม่แตะอาหาร ความเครียดและภาวะซึมเศร้า ทำให้ละเลยการดูแลตัวเองอย่างช้า ๆ จนร่างกายเข้าสู่ภาวะขาดน้ำแบบไม่รู้ตัว
อ่านเพิ่มเติม : เยียวยาจิตใจผู้ป่วยมะเร็งที่เจ็บปวดจากแผลในปาก: วิธีสร้างกำลังใจง่ายๆ ที่ได้ผลจริง
วิธีเติมน้ำให้ร่างกาย “แบบไม่เจ็บ”
✅ จิบน้ำอุณหภูมิห้อง หรือเย็นเล็กน้อย
หลีกเลี่ยงน้ำร้อน หรือเครื่องดื่มที่มีกรดรสเปรี้ยวจัด เช่น น้ำส้ม น้ำมะนาว เพราะจะยิ่งระคายแผล
น้ำเย็นอ่อน ๆ หรือน้ำอุณหภูมิห้องจะช่วยให้ผู้ป่วยดื่มได้ง่ายขึ้น และยังช่วยลดการอักเสบในช่องปากได้บางส่วน
✅ ใช้น้ำแข็งบด
สำหรับผู้ป่วยที่กลืนน้ำยากหรือแผลเจ็บมาก การใช้น้ำแข็งบดให้ดูดช้า ๆ ช่วยให้ร่างกายได้รับน้ำอย่างอ่อนโยน และยังมีสัมผัสที่เย็นสบายในปาก
✅ ผลไม้ชุ่มน้ำช่วยได้
ผลไม้ที่อุดมไปด้วยน้ำแต่ต้องเป็นผลไม้เปลือกหนา เช่น แตงโมเป็นทางเลือกที่ดี เพราะนอกจากช่วยเติมน้ำแล้ว ผลไม้ยังให้วิตามินที่จำเป็นต่อการฟื้นฟูร่างกาย
อ่านเพิ่มเติม : 15 เมนูที่ช่วยผู้ป่วยมะเร็งกินได้ง่ายขึ้น
✅ ใช้ PVP Gel ก่อนดื่มน้ำ
PVP Gel คือเจลบ้วนปากที่ออกแบบมาเฉพาะสำหรับผู้ป่วยมะเร็งที่มีแผลในปาก ด้วยคุณสมบัติที่ไม่ระคายเคืองและช่วยลดอาการเจ็บแผลในปากได้ใน 5 นาที
✔ ไม่มีแอลกอฮอล์ ไม่แสบ อ่อนโยน
✔ กลิ่นลิ้นจี่อ่อนๆใช้งานง่าย เพียงกลั้วปากจากนั้นบ้วนทิ้งหรือสามารถกลืนได้เลย
✔ สร้างแผ่นฟิล์มบาง ๆ เคลือบบริเวณแผลในช่องปาก
อ่านเพิ่มเติม : บรรเทาอาการแผลในปากด้วย PVP Gel: คู่มือฉบับสมบูรณ์สำหรับผู้ป่วยมะเร็งในประเทศไทย
ขาดน้ำแค่เล็กน้อย แต่ส่งผลมาก
🔸 ช่องปากแห้ง → แผลหายช้าลง
🔸 พลังงานตก → ไม่อยากขยับ ไม่อยากพูด
🔸 ระบบขับถ่ายรวน → ท้องผูก ความดันตก โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ
น้ำจึงไม่ใช่แค่ของจำเป็นทั่วไป แต่มันคือหัวใจสำคัญของการฟื้นตัวจากมะเร็ง โดยเฉพาะสำหรับผู้ป่วยที่มีแผลในปาก
อ่านเพิ่มเติม : ทำไมการรักษาแผลในปากจึงจำเป็นสำหรับผู้ป่วยมะเร็ง?
บทความแนะนำที่ควรอ่านต่อ
- ทำไมแผลในปากถึงรักษายากในผู้สูงอายุ?
- วิธีเลือกผลิตภัณฑ์ดูแลแผลในปากสำหรับผู้สูงอายุที่ป่วยมะเร็ง
- วิธีจัดการกับภาวะขาดน้ำและขาดสารอาหารในผู้ป่วยมะเร็งที่มีแผลในปาก
บทสรุป
น้ำคือพลังในการฟื้นฟู แผลในปากที่ดูเหมือนไม่มีอะไร อาจกลายเป็นจุดเริ่มต้นของปัญหาใหญ่ ถ้าผู้ป่วยไม่สามารถดื่มน้ำได้อย่างเพียงพอ
การดูแลในจุดนี้จึงเป็นสิ่งสำคัญมาก เริ่มตั้งแต่การปรับเครื่องดื่ม การเลือกผลไม้ และการใช้ PVP Gel เพื่อให้เขากลับมาจิบน้ำได้ โดยไม่ต้องกลัวว่า “จะเจ็บอีก”
📌 PVP Gel: ช่วยให้ดื่มน้ำทานข้าวได้ง่ายขึ้นในวันที่ปากเจ็บ
📘 ดาวน์โหลดฟรี ! E-book ‘สู้มะเร็งไปด้วยกัน’คำแนะนำในการดูแลผู้ป่วยทั้งร่างกายและจิตใจ
📲 ปรึกษาเภสัชกรฟรี ! LINE Official: @genkihouses
🌐 เข้าเว็บไซต์: www.genkihouses.com
